Op zondag 11 september 2016 liepen we met z'n drieën, Jaap, Marcel en Jack, etappe 12 van het Westerborkpad, van Hoogeveen naar Beilen. Marcel reed naar Beilen, waar we bij het station parkeerden en de trein namen naar Hoogeveen.... Bij het station in Hoogeveen namen we even tijd voor de startfoto, nog fris en fruitig stonden we erbij, met die dag nog 29 kilometer te gaan. Gelukkig beloofde het een wat koelere dag te worden dan de dagen ervoor en de dagen erna. Tussen alle dagen van 26-28 graden hadden wij net die ene dag van 20 graden uit weten te zoeken, perfect weer voor de wandeling dus.
We staken het stationsplein over, gingen 2 keer links en staken vervolgens het spoor over, waarbij bleek dat we bijna weer op het station waren, het perron liep tot aan de spoorwegovergang. Daarna liepen we al gauw Hoogeveen uit en het Spaarbankbos in, waar we even later rechtsaf het bos in gingen.
Monument Spaarbankbos
In de zomer van 1943 fusilleerde de bezetter, als represaille op een verzetsactie, vijf inwoners van Hoogeveen in het Spaarbankbos. Op 1 augustus 1943 jonkheer De Jonge, notaris Mulder en Adriaan Baas. Twee dagen later volgden de Joodse neven Levi en Manus van der Wijk. Op de plek des onheils is in 2003 een beeldengroep opgericht, ontworpen door Albert Geertjes. De roestbruine metalen mensfiguren zijn voorzien van een symbool in de hartstreek. De drie kruizen en de twee davidsterren staan symbool voor de schoten die de slachtoffers het leven hebben gekost.
We stonden even stil bij het monument en vervolgden daarna de route door het bos.
Hier en daar was het pad wel wat blubberig, ondanks de warme periode die we de dagen ervoor hadden gehad.
Na het Spaarbankbos liepen we richting Stuifzand. Aan de andere kant van het bos kwamen we langs een herdenkings-steen voor slachtoffers van een vergeldingsactie nadat er door buurtbewonders hulp was verleend aan Franse parachutisten.
Onderweg haalden we fanatieke klootschieters van KSV in, bezig om met zo min mogelijk worpen hun parcours af te leggen. Het was af en toe even oppassen geblazen, vooral toen we de mannen (en 1 vrouw) voorbij waren en af en toe nog een bal langs zagen komen, maar uiteindelijk boog hun route rechtsaf terwijl wij links aanhielden, weer het bos in.
Na enkele weilanden volgde er weer een bos, Kremboong. Ook daarna volgden er weer weilanden, waarna we tenslotte uitkwamen in Groene Kan.
Groene Kan weer uitlopend kwamen we langs een monumentje ter nagedachtenis aan het werkkamp Kremboong dat hier in 1942 was geweest.
Werkkamp Kremboong
Begin 1942 vertrok een grote groep Amsterdamse Joden richting het werkkamp Kremboong bij Tiendeveen. De mannen werden als dwangarbeiders ingezet om de velden rond het kamp geschikt te maken voor de landbouw. Aanvankelijk was er voldoende voedsel en kon de verveling worden verdreven, wat de sfeer in het kamp ten goede kwam. Dit veranderde in de tweede week van juli 1942, toen dwangarbeiders vanuit andere kampen naar Kremboong werden overgebracht. De voedselsituatie verslechterde en berichten over razzia's in Amsterdam drukten de stemming.
Waarschijnlijk is het kamp korte tijd later opgeheven. Op 23 april 2009 werd in het bijzijn van de oud-gevangenen les Jacobs en Paul Süsholz het monument ter herinnering aan het werkkamp Kremboong onthuld.
We pauzeerden even op het bankje bij het monument, ook om te checken of er ergens langs de route nog horeca te vinden was. Dat leek tot onze spijt niet het geval, We vervolgden de route naar Wijster, waar we de VAM-berg gingen beklimmen.
Het was een mooi heuvelachtig landschap, bijna on-Nederlands zo met die heuvels. Die natuurlijk allemaal uit afval bestaan, met een laag grond eroverheen.
Bovenop de berg hadden we een mooi uitzicht over het omliggende vlakke land en stond er een informatie-gebouw waar we lazen wat er zich onder onze voeten met het afval afspeelde.
We daalden de berg weer af en kwamen beneden tot onze blijde verrassing toch nog een koffie-tentje tegen, waar we hartelijk werden onthaald. We kregen brochures van de daar uitgezette wandel- en fietsroutes, micchien leuk om later nog eens te doen.
Na de koffie met wafel en/of broodje gingen we verder richting Beilen, nog 9 kilometer. We inspecteerden de suikerbieten die nog even het laatste beetje zon opslokten voordat ze binnenkort gerooid zouden gaan worden.
En vervolgens kwamen we via een nieuwbouwijk Beilen binnen, waar we via de brug richting het centrum liepen, en nog door een jaren '70 wijk richting de Domo. Het leek erop dat de weg waar we eigenlijk langs zouden moeten inmiddels door de Domo was ingelijfd, dus we moesten even omlopen om aan de andere kant van het Domo terrein het station te vinden, waar de auto nog stond om ons weer thuis te brengen.
En daarmee naderen we het einde van het Westerborkpad, de volgende keer nog 16 kilometer!